مدیریت منابع انسانی: توانمندسازی کارکنان
توانمندسازی کارکنان و تاثیر آن بر رضایت شغلی
با توجه به تغییر سریع محیط کسب و کار، شرکت‌ها باید برای ارتقاء توانمندی‌های خود تلاش کنند. موفقیت و قدرت رقابت سازمان به منابع انسانی متعهد، با انگیزه، راضی و مبتکر بستگی دارد.
روش جدیدِ مدیریت: توانمندسازی کارکنان یا مدیریت مشارکتی
توانمندسازی کارکنان به معنای این نیست که مدیریت از مسئولیت خود یا رهبری سازمان دست بکشد. بلکه در یک سازمان با کارکنان توانمند، مسئولیتِ مدیریت، ایجاد محیطی است که در آن ورودی کارکنان به سازمان علاقه و هوش باشد. مدیریت باید به کارکنان اعتماد کند و با آن‌ها به خوبی ارتباط برقرار کند.
با توانمندسازی کارکنان میزان اعتماد به نفس آن‌ها افزایش می‌یابد. این اعتماد به نفس اضافی باعث ایجاد رضایت شغلی و سطح بالای بهره‌وری می‌شود.
رضایت شغلی
- احساس خوشایند فرد از ارزیابی شغلش
- یک واکنش عاطفی مثبت به شغل
توانمندسازی کارکنان با سامانه مدیریت عملکرد بهتایم
تعریف توانمندسازی کارکنان
توانمندسازی کارکنان شامل افزایش وظایف شغلی کارکنان با دادن استقلال به آن‌ها و واگذاری اختیار تصمیم‌گیری در مورد شغلشان بدون تأیید سرپرست است.
به طور کلی توانمندسازی کارکنان ایجاد یک محیط کار است که در آن فرد مجاز به تصمیم‌گیری در موقعیت‌های خاص مربوط به کارش باشد. تصمیمات می‌توانند بزرگ یا کوچک باشد و اندازه و تأثیرِ تصمیم بر عهده کارفرما است. منطق توانمندسازی کارکنان افزایش مسئولیت کارکنان، ایجاد روحیه در کارکنان و ارتقاء کیفیت زندگی کاری آن‌ها است.
در حالت ایده‌آل، هنگامی که فرد در یک سازمان احساس کند به او اعتماد شده است، مولدتر و وفادارتر خواهد بود و اعتماد به نفس بیشتری خواهد داشت. با توانمندسازی، کارکنان انگیزه می‌گیرند تا از تونایی‌ها، مهارت‌ها و خلاقیتشان در کار استفاده کنند.
توانمندسازی کارکنان زمانی اتفاق می‌افتد که کارکنان به خوبی آموزش دیده باشند، از کلیه اطلاعات مرتبط و مناسب و بهترین ابزارهای ممکن برخوردار شوند، کاملاً در تصمیم‌گیری‌های کلیدی درگیر شوند، و منصفانه پاداش بگیرند.
عناصر توانمندسازی و رضایت شغلی
سه عنصر اساسی برای توانمندسازی کارکنان وجود دارد که منجر به رضایت شغلی می‌شود:
دقت و شفافیت
اولین قدم برای توانمندسازی کارکنان، شفاف‌سازی اهداف و انتظارات است. افراد زمانی می‌توانند به پیشرفت در کار برسند که تصویری کامل از نتیجه‌ای که از آن‌ها انتظار می‌رود داشته باشند. مدیران باید به طور واضح نتایج مورد انتظار را تعریف کرده و به طور مکرر با کارکنان ارتباط برقرار کنند تا همه آن‌ها مسئولیت‌های خود را به خوبی درک کنند.
تشویق و پشتیبانی
دومین قدم برای توانمندسازی دیگران پشتیبانی از آن‌ها با تهیه منابع مورد نیاز برای پیشرفت و رفع موانع است. مدیران با تأمین نیازهای افراد، آن‌ها را توانمند می‌کنند. این امر علاوه بر فراهم آوردن زمان و منابع لازم، شامل تشویق لازم برای دستیابی به اهداف هم می‌شود.
استقلال و آزادی
قدرت دادن به افراد به معنای اعطای استقلال کامل برای انجام کارشان است. هنگامی که کارکنان می‌دانند چه کاری از آن‌ها انتظار می‌رود و از پشتیبانی لازم برای انجام آن برخوردار باشند، بهترین کاری که یک مدیر می‌تواند انجام دهد، این است که از سر راه آن‌ها کنار برود.
مزایای توانمندسازی
- افزایش رضایت شغلی
- کار تیمی مؤثر
- افزایش مشارکت کارکنان
- افزایش اعتماد به سازمان
- کاهش غیبت
- افزایش بهره‌وری و سودآوری
- کاهش مشاجره و ناسازگاری، چرا که کارکنان به خاطر مشارکت در فرایند تصمیم‌گیری با احتمال بیشتری با تغییرات موافقت می‌کنند.
نحوه اعمال توانمندسازی کارکنان برای افزایش رضایت شغلی و بهره‌وری در بین کارمندان
برای توانمندسازی کارمندان، چهار عامل مختلف مهم هستند: اطلاعات، دانش، قدرت و پاداش.
اطلاعات
در هر سازمانی که کارکنان به طور کامل توانمند هستند، هیچ اطلاعاتی درباره شرکت برای کارکنان مخفی نیست. به همین دلیل کارکنان باید تمام اطلاعات مربوط به عملکرد شرکت را دریافت کنند.
دانش
قبل و بعد از توانمندسازی کارکنان، هر شرکت باید آموزش‌هایی را برای افزایش دانش و مهارت کارکنان ارائه دهد، که در آن‌ها توانایی حل مسئله در تصمیم‌گیری را ایجاد کند. چرا که با داشتن دانش و مهارت، فرد می‌تواند در اهداف شرکت سهیم باشد.
قدرت
برای اتخاذ تصمیمات اساسی، کارکنان باید برخی از قدرت‌هایی که به طور سنتی دست مدیریت بود، را داشته باشند، این بدان معناست که مدیران نیز باید نقش، دانش و مسئولیت‌های جدیدی را به عهده بگیرند.
پاداش
کارکنان باید براساس عملکرد پاداش دریافت کنند. آن‌ها با احساس قدردانی و شناخت، متعهدتر می‌شوند.
چگونگی توانمندسازی کارکنان
۱) اتخاذ صفات یک رهبر خوب برای ارتقاء توانمندسازی کارکنان
برای توانمندسازی کارکنان خود، باید یک الگو باشید:
- در قبال آنچه می‌گویید و انجام می‌دهید پاسخگو باشید و همین را از کارکنان خود انتظار داشته باشید.
- به صحبت‌های کارکنانتان گوش دهید.
- هنگام برخورد با کارکنان صداقت نشان دهید.
- نمونه خوبی از نظم و انضباط باشید.
- از گرفتن اعتبار به خاطر دستاوردهای تیم خودداری کنید.
- به طور منظم و مؤثر ارتباط برقرار کنید.
- روی نگرش‌های مثبت تمرکز کنید.
۲) وظایف را به روشنی واگذار کنید.
اطمینان حاصل کنید که هنگام اختصاص وظایف به کارکنان، ابهامی وجود ندارد. به این ترتیب کارکنان دقیقاً آنچه را که از آن‌ها انتظار می‌رود، می‌دانند. همچنین اعتماد به کارکنان در انجام وظایفشان باعث افزایش اعتماد به نفس آن‌ها در کارشان می‌شود.
مسئولیت‌های بیشتری به کارکنان بدهید تا انگیزه‌ی بیشتری برای موفقیت داشته باشند:
اگر ببینند که مدت‌هاست در شرکت کار می‌کنند بدون این‌که به آن‌ها وظایف جدیدی داده شود، احساس می‌کنند پیشرفت ندارند.
بیشتر بخوانید: محول کردن کارها به دیگران، راهکاری برای مدیریت زمان
۳) از بخشی از قدرت خود دست بکشید.
هنگامی که مطمئن شدید کارکنان شما مهارت کافی دارند و مسئولیت وظایف خود را به عهده می‌گیرند، در تعیین روش‌هایی انجام وظایفشان، به آن‌ها آزادی بیشتری بدهید.
۴) دوستانه رفتار کنید اما نه بیش از حد.
لازم نیست دوست صمیمی همه کارکنان خود باشید، اما می‌توانید به آن‌ها لبخند بزنید و صحبت‌های کوتاهی با آن‌ها داشته باشید تا نشان دهید که برایشان اهمیت قائلید. از آن دسته مدیرانی نباشید که به قدری مشغول هستند که نمی‌توانند به کارکنان خود سلام دهند. صرف نظر از این‌که چقدر مشغول کار هستید، وقت بگذارید تا کارکنانتان احساس کنند به آن‌ها اهمیت می‌دهید. باید کاری کنید که احساس کنند آن‌ها را می‌شناسید. مثلا: نام و سن فرزندانشان، کارهای مورد علاقه خارج از محل کار یا شهر محل تولد. سؤال از این جزئیات کوچک باعث می‌شود احساس کنند به آن‌ها اهمیت می‌دهید.
اگر به قدری مشغولید که نمی‌توانید به کارکنانتان سلام کنید، هر روز ۱۵ دقیقه زودتر به دفتر خود بروید. این کار به شما زمان می‌دهد تا هر روز صبح که وارد شرکت می‌شوید وقت بیشتری را به کارکنان خود اختصاص دهید.
۵) با احترام رفتار کنید.
برای ایجاد انگیزه در کارکنان، باید به آن‌ها احترام بگذارید. دستورالعمل‌ها را با احترام ارائه دهید، قبل از شروع یک پروژه جدید وقت بگذارید تا سؤالات یا نگرانی‌های آن‌ها را برطرف کنید. همچنین به زمانشان احترام بگذارید و از آن‌ها نخواهید که هر شب تا دیر وقت بمانند یا طوری رفتار کنند که زندگی خارج از کار ندارند.
باعث نشوید که کارمندان احساس کنند، لیاقت زمان شما را ندارند. اگر می‌خواهند شما را ملاقات کنند، نگویید:
«من تنها ۷ دقیقه زمان دارم!»
یا «من این هفته با این ملاقات‌ها خسته شده‌ام.»
مطمئنا، شما رئیس هستید و آن‌ها می‌دانند که چقدر مشغول کار هستید، اما قطعا نمی‌خواهید احساس کنند که با هر ملاقات، زمانِ شما را تلف می‌کنند.
۶) مثبت باشید.
با نگرش و محیط مثبت به کارکنان خود انگیزه دهید. اگر همیشه استرس داشته باشید یا اگر همیشه در دفتر کار خود احساس ناراحتی و اندوه کنید، آنگاه کارکنان تمام تلاش خود را برای سازمان نمی‌کنند. باید لبخند بزنید، در مورد رویدادهای مثبت صحبت کنید، و شرکت خود را به مکانی عالی برای کار تبدیل کنید.
مطالب مرتبط: